การรักษาโรคฝีคัณฑสูตร ใน เชียงใหม่, ไทย

โรคฝีคัณฑสูตร เป็นโรคที่เกิดจากการ มีเชื้อแบคทีเรีย ในอุจาระ และของเสียหมักหมม เกิดเป็นฝีหนอง ทำให้มีการติดเชื้อ ของต่อมภายในทวารหนัก หากมีหนองมากขึ้น หนองเหล่านั้น จะค่อย ๆ ลามไปยัง ชั้นของกล้ามเนื้อ ของทวารหนัก หรือเกิดจาก การบาดเจ็บของทวารหนัก จึงทำให้มีน้ำเหลือ งหรือหนองไหลซึม แบบเรื้อรัง พร้อมกับมีอาการ เจ็บปวดรอบทวารหนัก และมีอาการคันร่วมด้วย

โรคฝีคัณฑสูตร เป็นโรคที่สามารถ พบได้ทั่วไป กับทุกคน โดยส่วนใหญ่ จะพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง ประมาณ 2-3 เท่า และส่วนใหญ่แล้ว จะพบผู้ป่วย ในช่วงอายุระหว่าง 30-50 ปี โดยเฉลี่ย 1 แสนคน จะเกิดโรคนี้ได้ประมาณ 9 คน

โรคฝีคัณฑสูตร ใช้เวลาในการรักษาประมาณ 30 นาที โดยทั่วไปแล้วแพทย์จะให้ยาชา โดยวิธีการผ่าตัดก็มีหลายวิธี ดังต่อไปนี้

1. Fistulotomy เป็นวิธีผ่าตัดที่นิยมใช้มากที่สุด การทำคือ ใส่ตัวนำทางเข้าไปที่รูเปิด ภายในทวารหนัก หลังจากนั้นจึงใช้ จี้ไฟฟ้า หรือมีดกรีด เพื่อเปิดเส้นทาง กลายเป็นแผลเปิด การรักษาด้วยวิธีนี้ อาจใช้เวลาในการดูแลรักษาแผลประมาณ 4-5 สัปดาห์ เผื่อให้เนื้อเยื่อขึ้นมาใหม่เต็มแผล 

2. Seton ligation มีวิธีการทำคือ การใช้เส้นใย เส้นไหม ที่ทำจากยาง หรือเส้นใยที่สามารถยืดได้ ใส่เข้าไป 2 ฝั่งแล้วดึงปลายเส้นไหม ออกมาผูกด้านนอก แล้วผู้ป่วยจะต้อง มาพบแพทย์ทุกสัปดาห์ เพื่อดึงเส้นไหม ให้แน่นขึ้นไปเรื่อย ๆ จนไหมนั้น ตัดเนื้อเยื้อ ให้หายไปเอง ใช้เวลารักษาประมาณ 6-8 สัปดาห์

3.Fistulectomy with mucosal advancement flap คือการรักษาด้วยวิธีนี้ ใกล้เคียงกับการรักษา ด้วยการทำ Fistulotomy แต่จะตัดส่วน ของเส้นทางทะลุ ออกไปด้วย แล้วนำเนื้อเยื่อบางส่วน จากลำไส้ตรง มาเย็บปิดซ่อมกล้ามเนื้อหูรูด

4. LIFT procedure คือ การผ่าตัดฝีคัณฑสูตร ที่ค่อนข้างซับซ้อน มีแผลลึกหรือ เป็นวิธีที่ช่วยให้ ไม่เกิดความเสียหาย ต่อกล้ามเนื้อหูรูดของทวารหนัก

ระยะเวลาการพักฟื้น ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายของแต่ละคน ถึงแม้ว่าการรักษาจะใช้เวลาไม่กี่นาที และก็ต้องใช้เวลาในการพักฟื้น หลายเดือนกว่าแผลจะหายเป็นปกติ ในช่วง1-2 ชั่วโมง ภายหลังการผ่าตัดเสร็จแล้ว ศัลยแพทย์จะแนะนำ ให้ผู้ป่วยลุกขึ้น และเดินไปออกกำลังกายเบา ๆ ระยะเวลาในการพักฟื้น แพทย์จะให้ผู้ป่วยพักประมาณ 10 วันแรก และพยามเดินให้น้อยที่สุด เพื่อทำให้หายเร็วขึ้น สามารถอุจจาระ ได้ภายใน 2-3 วัน ในช่วงแรก ผู้ป่วยอาจมีความเจ็บปวดเล็กน้อย และอาจมีเลือดออกเล็กน้อย ซึ่งแพทย์จะจ่ายยาแก้ปวดมาให้ แผลจะหายภายใน 6 สัปดาห์ และผู้ป่วยสามารถ กลับมาทำงานหลังจาก 2 สัปดาห์ เป็นต้นไป

ผู้ป่วยจะได้รับคำแนะนำ ในการดูแลรักษาตัวเองภายหลังการผ่าตัด ดังนั้นควรดูแลตัวเอง ตามคำแนะนำแพทย์อย่างเคร่งครัด ต้องหมั่นรักษาแผลให้สะอาดและแห้ง เพื่อให้แผลหายเร็วและแห้งดี หากมีเลือดออกให้ใช้ผ้าก๊อซซับ คนไข้สามารถใส่ผ้าอนามัย เพื่อง่ายต่อการรักษาความสะอาด ลดการเปรอะเปื้อน พยายามอาบน้ำอุ่นทุกวัน งดเว้นการใช้สบู่ล้างบริเวณแผล เพื่อเลี่ยงการระคายเคืองแผล แพทย์อาจจ่ายยาระบาย มาให้ผู้ป่วยเพื่อช่วยให้การขับถ่ายง่ายขึ้น

อัตราความสำเร็จ ของการผ่าตัดโรคฝีคัณฑสูตร หนักมีอัตราสำเร็จสูงมาก แต่ก็มีความเสี่ยง สามารถเกิดขั้นได้ เช่น การติดเชื้อ ซึ่งสามารถรักษา ได้ด้วยยาปฏิชีวนะ แต่กรณีที่รุนแรง อาจต้องรักษาในโรงพยาบาล